abastar

Retour 

1. v. tr. indir.

a. a. a 'suffire à [qn, qc]'

BertrRoaixJeanrJoies 13,26: Dossa Verges, vulhatz donc espandir / Vostre poder, qu'a tot lo mon abasta

CroisAlbMa 83,25: La vitalha es trop cara, no lor pot abastar

AlbucGL 6,10: e ja de lu a parlat gran multitut de savis… et a mi abasta un petit dels sermons de lor, temen perlongacio

ÉvSJean2H 14,8: Diys a luy Philip: Senhor, mostra nos lo Payre, et abasta nos.

LegAurT 406,14: per so quar la nostra fermetat non abasta an aquo

b. a. a [+ inf.] 'suffire à'

BrevAmR2 1332: Adoncs cali e clau mas dens / quar no pot abastar lunhs sens / az aquel dubte declarar.

SFrancA 9.1,4: per aysso car lo pretz, que no pot esser presat, de sola la divinal amor abasta a comprar lo regne dels cels

LegAurT 238,14: ad ela semblava que tot lo mon non degues abastar ha servir tan noble hoste

CatChapM 220: Attendut… que los bens non abastavon a paguar los deutes…

c. a. a 'être capable de satifaire à'

ArchBPyrLespyR 1:3b: Si no y abasta la casa, que pague la biele

d. a. de [+ inf.] 'être capable de'

SFrancA 9.1,1: La karitat fervent de la qual Sant Frances, amic de l'Espos Ihesu Christ, ardia, qui abastara de recontar?

e. abs. 'suffire, être assez'

PCardV 62,28: Si abastes enaissi lealtatz / coma defail, ia non fora plazen / als diables…

BertrSRoscaJeanrInedBarc 13,21: Gentills, en cuy sobre totas abasta / Sens e sabers, que nuyla res no·y fayl

DonPrM 809: abastar – suficere

GestaKarS 241: Frayres mieus, be sabetz usautres que no avem mays ·ɪ· gualh que·ns canta las oras; si l'aussiam, co abastaria entre tans baros

NTestParW 156,7: ·cc· derniers de pan non abastarian ancar que cascuns en prezes un petit.

BrevAmA 16481T: En quals cauzas non abasta contricios de cor senes confessio de boca.

SHonSRH 4319: et ac tant de deutors que si feron paguar / que trastut li ssieu ben non pogron abastar

AnatMondG 29,29: … lo surgia non es tengut de saber las qualitatz de simplas medecinas ni de compostas… mays abasta saber las segon estimacio propdana a veritat

AlbucGL 13,8: E si veses de aquesta malautia que no abaste aquest cauteri…

AlbucGL 164,14: quar habasta en la sutura de lor una agulha o doas…

SFrancA 6.8,2: Abasta, fraire, que yeu predique a mon pobol.

LeysAmG 1:344,16: … que aysso no es de necessitat, quar abasta solamen qu'om done son jutiamen

ArithmSesiano sans contexte

GlossLat2P 71: Abastar, sufficio

MacPrGL 121,83: Sufficit, abastat asinos portare banastas, / finem dansarum nostra floüta facit

ForsBéarnOG JM99: Item si totz los testimonis no se arcorden en une rason, ren no val lo testimoniadge… mes si mes de dus n'i ave, abaste que dus sien acordantz.

DocMillau2A sans contexte

1392Pans3 sans contexte

1466Pans 2:211,41: e vole que la dicha capela sie arendada de renda asyza la on dre senblara a mos esequtors, tant coma abastara la resta de mos dit bens

CoutDaxLNoirDaxA 57,193: Note que quent augun testimoni es freble de son cors e no pot anar a Sent Bisens… abaste que juri au bic accostumat de la parropie.

f. a. a [+ inf.] abs., impers. 'il suffit de'

AnatMondG 29,33: et abasta ad aver en escrigz la obra manual de surgia

2. v. intr.

'se suffire'

BrevAmA 18699: Don cove, mainta vegada, / lur maritz de mal percassar, / Qu'estiers no podo abastar, / Quar an molhers perezozas, / Negligens e mal curozas

3. v. pr.

'se contenter'

LvP sans contexte